MIST NEDİR?
MIST (Minimally Invasive Sinonasal Surgery Technique, Minimal İnvaziv Sinüs-Burun Cerrahisi Tekniği) nedir?
“Minimal İnvaziv Sinüs-burun Cerrahisi Tekniği” anlamına gelen MIST, kronik burun ve sinüs hastalıklarının tedavisi açısındaan innovatif (yenilikçi) cerrahi tekniklerin bir kombinasyonunu temsil eder. MIST ilk 1994 yılında Dr. Reuben Setliff tarafından dünyaya tanıtıldı. Prof. Dr. Peter Catalano ile de dünya çapında popülaritesini arttırdı. Doç. Dr. Adem Binetoğlu 2018-2020 yıları arasında Prof. Dr. Peter Catalano’nun kliniğinde Rinoloji Fellowshiplik (burun-sinüs hastalıkları üst ihtisası) eğitimini tamamlayarak bu tekniği Türkiyeye getiren ve uygulayan ilk hekimdir.
MIST’in Avantajları nelerdir?
Bu teknik “minimal invaziv” olarak adlandırılır, çünkü geleneksel sinüs cerrahisinden önemli ölçüde farklıdır.
MIST cerrahi tekniğinde;
- Kesi veya dikiş yoktur
- Doğal membranları çıkarmaz ve sinüslerin doğal açıklıklarını koruyucu özelliği vardır
- Burun içindeki hastalıklı membranların iyileşmesine olanak verir, böylece fazla dokunun çıkarılması ihtiyacını en aza indirir.
- Burun içi tampon, plak, atel, alçı gerektirmez, bandaj veya dış morarma da olmaz.
- Normal burun fonksiyonlarından sorumlu olan burun içindeki önemli anatomik yapıların hiçbirini çıkarmaz, normal anatomik yapıya saygı göstererek korur.
MIST prosedürü sırasında cerrah, burun deliklerini kullanarak, burun ve sinüs boşluklarının en uzak noktalarına kadar görülmesine izin veren küçük teleskoplar (kameralar) kullanır. Burun boşluğundaki önemli anatomik “darboğaz” noktaları vardır. Bu darboğaz noktalar; sinüslerin burun boşluğuna açıldığı yerlerdir. Bu alanlar genellikle balıklardaki solungaçlara benzer bir kapakçık ile kapalıdır.
Ameliyatın amaçlarından biri bu solungaç benzeri kapakçıkları açarak sinüs drenajını sağlamaktır. MIST tekniği, cerrahın burun içerisinde daha önceden belirlenmiş standard adımlarla ilerlemesini ve “sorunlu noktaları” doğru şekilde tanımlamasını sağlar. MIST uygulayan cerrahlar belirli bir cerrahi felsefeyi takip etseler de, prosedür her zaman hastanın burnunda yer alan, her hastaya özgün karakterde sorunlara göre uyarlanarak gerçekleştirilir.
Sinüs sorunlarına ek olarak septum deviasyonu, konka hipertrofisi (alt burun eti büyümesi), konka büllosa (hava ile dolu orta burun eti), büyümüş geniz eti, nazal valv darlığı, septal swell body varlığı da tedavi edilmelidir.
MIST adayları kimlerdir?
Aşağıdaki durumlardan herhangi birine sahipseniz, MIST’e aday olabilirsiniz;
- Kronik burun tıkanıklığı
- Uykuda solunum bozukluğu (sleep disordered breathing) veya uyku apnesi
- Sinüse bağlı baş ağrısı
- Horlama
- Koku veya tat kaybı
- Kronik veya tekrarlayan sinüs enfeksiyonları
- Yüzde basınç hissi, ağrı ve baş ağrısına yol açan şiddetli alerjik hastalıklar
Prosedür üst yaş sınırı olmadan tüm erişkin hastalara, gerekli durumlarda da 4 yaşından büyük çocuk hastalara uygulanır. Ameliyat intravenöz genel anestezi altında tipik olarak bir saat civarında tamamlanır. Hastalar cerrahi işlem sonrası 1-2 saat takip sonrası taburcu edilir.
İyileşme Süreci ve Takip Süreci Nasıldır?
Çoğu hasta MIST prosedürü uyguladıktan 24 – 48 saat sonrasında işine veya okuluna dönebilir. Ameliyat sonrası ağrı çok nadir görülür ve genellikle Parasetamol tedavisi yeterli olur.
Ameliyattan sonraki ilk 36 saat içinde sızma şekline hafif kanlı burun akıntısı görülür. Ameliyat sonrasında burun dışıda görülen herhangi bir kesi ve yara yoktur. Ameliyat sonrası morarma olmaz, bandaj/tampon da kullanılmamaktadır. İşlemden sonraki ilk 4-6 saat sonra günlük diyetine uygun yemek yenilebilir. Ameliyattan sonra, burnun içini temiz tutmak için nazikçe burun sümkürülmesi teşvik edilir.
Burun içerisinde (dışarıdan görülmez) meydan gelen ödem nedeniyle genellikle ilk 24-48 saat içerisinde burun tıkanıklığı meydana gelir ve 5-14 gün sürer. Ödeme bağlı burun tıkanıklığı tüm hastalar tarafından hissedilir ve 2-3 hafta sonra tamamen kaybolur. Hastalara ameliyattan sonraki ilk 1 hafta yakın temas sporları yapmaması önerilir. (basketbol, futbol, karate vb.)
Benzer şekilde ameliyattan sonraki ilk 1 hafta koşu, bisiklete binme, ağırlık kaldırma gibi yorucu faaliyetlerden kaçınılmalıdır.
Ameliyattan sonra yüz ağrısı şiddetinde artma, yeşil/sarı burun akıntısı, burun tıkanıklığında kötüleşme ve baş ağrısı mevcut ise olası bir enfeksiyon söz konusudur. Ameliyat sonrası enfeksiyon geçirdiğinizi düşünüyorsanız, lütfen ofisimizi arayın.
Nazal İrrigasyon: Burun içerisinde oluşam ödemi en aza indirmek, iyileşmeyi hızlandırmak ve burun boşluğu içerisinde ameliyat sonrası enfeksiyonları önlemek için; özel bir nazal irrigasyon şişesi ile irrigasyon yapılmalıdır. Bu homeopatik tedavi yöntemi her hasta tarafından günde iki kez kullanılmalıdır.
Ameliyattan önce tıbbi personelimiz tüm hastalara etkili irrigasyon tekniğini öğretir. Neil Med, Nazotol , Sinol, Sinüs nem gibi burun irrigasyon şişeleri tercih edilir. Ameliyat öncesi bu irrigasyon kitinin bir fotoğrafı size sağlanacaktır.
Ameliyat Sonrası Ne Zaman ve Hangi Aralıklar ile Kontrole Gelinmelidir?
Ameliyattan 3 hafta ve 3 ay sonra olmak üzere iki kontrol muayenesi gerçekleştirilecektir.
3. hafta muayenesinde ameliyat sonrası oluşan kabuk ve kurutlar temizlenerek debridman yapılacaktır. Bu işem burun deliklerine lidokain ve oximetazolin spreyi sonrası yapıldığından tamamen ağrısız ve sızısız bir kontrol muayenesidir.
Septal Swell Body Küçültülmesi Nedir?
Burnunuzun tamamen iyileşmesi ve ameliyat sırasında burun içerisinde yapılan değişikliklere uyum sağlaması yaklaşık 3 ay sürer. Operasyon sonrası 3 aylık kontrol kontrol muayenesinde, teleskopla septal swell body büyümesi kontrol edilecektir. Septal swell body, septum duvarında normal bir anatomik yapıdır ancak ameliyat sonrası oldukça büyümüş olabilir ve burundan nefes alışınızı azaltabilir. Eğer septal swell body büyümesi tespit edilir ise, lokal anestezi altında, poliklinik içerisinde 5 dakikalık bir operasyonla küçültülecektir. Ofis içi yapılan bu işlemden herhangi bir ücret talep edilmeyecektir. Septal well body küçültülmesi ameliyatı sonrası herhangi bir kısıtlama yoktur ve 10 yaş ve üstü hastalar için ofiste rutin olarak yapılır.
Operasyon Öncesi ve Sonrası Hangi İlaçlar Kullanılmamalıdır?
Ameliyat sırasında ve sonrasıda kanamaya yol açacağından dolayı cerrahi işlemden iki hafta önce ve iki hafta sonrasına kadar aşağıda listelenen kan inceltici ilaçları kullanmayınız.
ASPİRİN ve KANI İNCELTEN İÇEREN İLAÇLARDAN KAÇININ !
- Salisilat
- Aspirin
- Rofecoxib
- Kumadin
- Warfarin
- Proksifen
- Plavix
- Ibuprofen
- Naproksen
- Exedrin
- Fish oil (balık yağı)
- Omega 3
- Pepto-bismol
- Verin
- E Vİtamini
- Turmeric (Zerdeçal) kullanılmamalıdır.
Diğer maddeler
- Marihuana (Esrar)
- Cannabis yağı ve ve cannabis türevi maddeler kullanılmamalıdır.
Ameliyat Sonrası Ağrı Kesici Olarak Hangi İlaçlar Kullanılabilir ?
Ameliyat sonrası dönemde kanamaya yol açmayan Parasetamol ve Codeine kombinasyonu içeren bir ilaç reçete edilecektir.
Taburculuk Talimatları Nelerdir ?
- Ameliyattan sonra burun içerisinde oluşan ödem ve kan pıhtıları nedeniyle burun tıkanıklığı yaşanır.
- Birkaç gün boyunca sızıntı şeklinde koyu kahverengi bazen pembe renkli burun akıntısı olur. (Sürekli burun akıntısı var ise burun akıntısını absorbe etmek ve giysilerin kirlenmesini önlemek için burnun ön kısmına bir gazlı bez bantlanabilir. Burun akıntısı duruncaya kadar uyurken bir gazlı bez bantlamak akıllıca olabilir).
- Ameliyattan bir gün sonra nazal salin irrigasyonuna başlayın.
- Ameliyattan sonraki ilk iki hafta burnunuzu (nazikçe) sümküreblilirsiniz. Belirli bir süreden sonra, burnunuzu sümkürürken kullandığınız basıncı kademeli olarak arttırabilirsiniz.
- Basınç eşitlenmesi için ağzınız açıkken hapşırın.
- Kış aylarında, ağız solunumu nedeniyle burun ve boğazda kuruma oluşur. Bu kurumaları önlemek için hava nemlendirme cihazı veya aromaterapi cihazı kullanılabilir.
- Mutlaka günde 2-2.5 litre su içmelisiniz.
- Reçete edilen antibiyotik ilacını mutlaka kullanın
- Gerektiğinde bir ağrı kesici ilaç alın. Parasetamol’ü, reçete edilen ağrı kesici ilaç yerine kullanabilirsiniz.
- Narkotik ağrı kesici ilaç kullanırken araba sürmeyin. Eğer narkotik ağrı kesici kullandıysanız sersemlik hissi ve kabızlık yan etkilerini mutlaka hatırlamalısınız.
- Ameliyat sonrası olağan dışı bir durum gelişir ise mutlaka ofisimizi arayın.
Ameliyat Sonrası Nazal İrrigasyon Rutini Nedir ?
Ameliyat sonrası ilk 4 hafta sabah ve akşam olmak üzere günde iki kere mutlaka nazal irrigasyon yapmanız gerekir. Nazal irrigasyon rutininin amacı, ameliyattan sonra oluşan burun dokularını temizlemek ve iyileşmeyi hızlandırmaktır. Bazen doktorunuz sizden 4 haftadan daha uzun veya günde iki kereden daha sık irrigasyon yapmanızı tavsiye edebilir. Nazal irrigasyon sonrası minimal kanama ve burundan pıhtı/kabuk gelmesi normaldir.
Hazır olarak satılan irrigasyon kiti içerisinde bulunan tamponlanmış tuz çözeltisi paketini açarak distile su ile dolu irrigasyon şişesine dökün ve sallayarak iyice karışmasını sağlayın. İrrigasyon yaparken her bir burun deliğine şişenin yarısını kullanın.
Hazır İrrigaasyon Kiti Almadan Tamponlanmiş Sinüs Solüsyonu Evde Nasıl Hazırlanır?
- 5 litre distile su
- 10 çay kaşığı tuz
- 10 çay kaşığı karbonat karıştırıldıktan sonra iyice sallanarak irrigasyon çözeltisi hazırlanır.
İrrigasyon çözeltisi oda sıcaklığında saklanmalıdır. İrrigasyon çözeltisi vücut ısısı ile aynı derecede olmalıdır aksi takdirde burunda irritasyon ve yanma hissine neden olur. Bu nedenle, irrigasyon yapmadan önce, bir şişe irrigasyon çözeltisini mikrodalga fırında 20-30 saniye ısıtın. Parmağınızı şişenin üzerine dokundurarak irrigasyon çözeltisinin sıcaklığını test edin. İrrigasyon çözeltisini soğuk hissediyorsanız, çok soğuktur; sıcak hissediyorsanız, çok sıcaktır. Eğer soğuk veya sıcak olduğuna net karar veremiyorsanız irrigasyon çözeltisi vücut sıcaklığındadır ve kullanıma hazırdır.